Dringend handelen is de boodschap
Door in te zetten op ontwikkeling is de afgelopen twee eeuwen grote vooruitgang geboekt: minder extreme armoede, betere toegang tot onderwijs, indrukwekkende medische doorbraken, enz. Maar tegelijkertijd heeft dit streven naar vooruitgang ook diepe ecologische en maatschappelijke letsels veroorzaakt.
Ons huidige systeem is niet houdbaar:
- Enerzijds omdat het niet duurzaam is. We gaan steeds sneller naar een volledige uitputting van de beperkte natuurlijke hulpbronnen. De mensheid verbruikt vandaag 1,6 keer de hoeveelheid hulpbronnen die de planeet in een jaar kan produceren. Drie van de ‘negen planetaire grenzen’ zijn overschreden, waardoor het voortbestaan van de mens op Aarde in gevaar komt.
- Anderzijds omdat het niet wenselijk is. Het huidige systeem creëert niet alleen rijkdom, maar is ook een bron van uitsluiting, ongelijkheid, wantoestanden, vervuiling, verstoring van het klimaat. Enkele opvallende cijfers: 26 personen bezitten vandaag evenveel geld als de volledige armste helft van de wereldbevolking. In de Stille Oceaan drijft vandaag een plastic continent dat meer dan 1,6 miljoen vierkante kilometer beslaat. En vogelpopulaties zijn de afgelopen vijftien jaar met een derde afgenomen...
Twijfelt nog iemand eraan dat dit systeem niet deugt? Het tijdperk na 2020 moet daarom in het teken staan van initiatieven die leiden naar een nieuw samenlevingsmodel.
Iedereen zal zijn steentje moeten bijdragen, ongeacht zijn achtergrond, beroep of opleidingsniveau. Sommigen hebben echter een grotere verantwoordelijkheid: diegenen die veel beslissingsmacht hebben en kunnen wegen op het debat.
Tewerkstelling als hefboom
Onder meer door afval te sorteren, via een verantwoord consumptiegedrag of door aan vrijwilligerswerk te doen, proberen vele mensen vandaag hun steentje bij te dragen. Helaas zal dat niet volstaan omdat de omvang van de uitdagingen nu eenmaal te groot is.
Onze visie is dat we veel te weinig stilstaan bij de impact van onze job. We spenderen gemiddeld 80.000 uur van ons leven aan werken... Dat is erg veel! Maar hebt u zich al eens afgevraagd: wie heeft hier baat bij? Wat is de reële impact van mijn beroepsactiviteit? En is mijn job een deel van de oplossing of versterkt ze het probleem?
Het lijkt wel alsof werknemers een dubbelleven leiden: tijdens de week moeten ze de kost verdienen. Zich engageren kan enkel 's avonds en in het weekend, als er tenminste nog tijd overblijft. Wij menen echter dat het perfect is mogelijk om beide doelstellingen met elkaar te verzoenen! Dus, een positieve bijdrage leveren en ervoor betaald worden. In vaktermen noemen we zoiets een “carrière met impact”.
Wat een carrière met impact inhoudt? Dat je ervoor kiest om je talenten en vaardigheden ter beschikking te stellen om grote maatschappelijke problemen uit de wereld te helpen. De mogelijkheden zijn zeer uitgebreid. Alle beroepen zijn hiervoor nodig (ingenieurs, bankiers, kunstenaars, enz.), maar ook alle vaardigheden (in vervoering brengen, structureren, overbrengen, enz.). De uitdagingen zijn talrijk en situeren zich op alle terreinen: landbouw, voeding, onderwijs, energie, milieu, huisvesting, integratie, sociale banden, mobiliteit, armoedebestrijding, gezondheid, werk en werkgelegenheid...
Het goede nieuws is dat betrokkenheid zin geeft aan je leven en een bron is van geluk.
Verandering van het systeem
Helaas is het in de praktijk niet zo gemakkelijk om je te engageren voor een carrière met impact. Het is namelijk zo dat we zo goed als in alles worden gedwongen om het tegenovergestelde te doen. De volgende vijf systemische barrières komen we tegen in ons leven:
- Onderwijs: ons onderwijssysteem moedigt ons onvoldoende aan om onze talenten te ontdekken. Ze aanwenden om maatschappelijke problemen op te lossen is geen doel.
- Oriëntatie: het systeem spoort ons aan om in de eerste plaats te kiezen voor een degelijk salaris, prestige of zekerheid en niet voor onze talenten, persoonlijke verlangens of positieve impact op de samenleving.
- Beloning: er is vaak een omgekeerd evenredige correlatie tussen beloning en maatschappelijk nut. De jobs die het nuttigst zijn voor de samenleving, leveren vaak een laag salaris op. Daarentegen dienen de bestbetaalde banen vaak particuliere belangen in sectoren die vaak de planeet vernietigen.
- Werkgelegenheid: in de werkloosheidscijfers zijn alle banen gelijk. Maar voor het algemeen belang zijn niet alle jobs even zinvol. Ervoor zorgen dat mensen een advertentie bekijken is bijvoorbeeld niet zo waardevol voor de samenleving als onderzoek verrichten naar hernieuwbare energiebronnen. Er is dringend behoefte aan jobs die actief de ecologische en sociale transitie bevorderen en aan ondersteuning van de transitie in bestaande banen.
- Economie: het overgrote deel van de economie houdt vandaag geen rekening met de grenzen van onze planeet. De hele economie moet daarom worden omgevormd. Voortaan moeten ecologische en sociale factoren (ESG) een centrale plaats krijgen in de economische modellen. En dat is een hele uitdaging. Op internationaal niveau beseft 77% van de bedrijven dat maatschappelijke verantwoordelijkheid een uitgangspunt moet zijn in hun aanpak... maar slechts 18% maakt hiervan effectief een strategische prioriteit.
We moeten een kentering teweegbrengen. Maar hoe verander je een systeem? Kunnen we met onze bijdragen echt het verschil maken? Het antwoord is ja!
Volgens de theorie van het omslagpunt en zoals ook blijkt uit onderzoek volstaat de medewerking van 10 tot 25% van de bevolking om een systeem te veranderen. Het kan hierbij gaan om een groep individuen, een bedrijf of een samenleving. "Twijfel nooit aan de kracht van een kleine groep toegewijde individuen. Met hun inzet kunnen zij de wereld veranderen. In feite is het altijd al zo gegaan", schreef de antropologe Margaret Mead.
Actie ondernemen
Met deze drie strategieën kun je een carrière met impact beginnen en de ecologische en sociale transitie versnellen via je baan:
- Door een omwenteling teweeg te brengen in je huidige baan:
Misschien kun je het beste dingen veranderen als je blijft waar je bent? Zo verging het Sébastien, een verkoper bij Decathlon. Hij wist zijn winkelmanager ervan te overtuigen om niet langer plastic waterflessen meer te verkopen, maar ze te vervangen door een fontein met gefilterd en gezuiverd water en via de verkoop van ecologisch ontworpen flessen die meerdere jaren kunnen worden hergebruikt. Vandaag is dit initiatief in verschillende landen uitgerold. - Door een nieuwe baan te zoeken:
Misschien bied je huidige baan je te weinig speelruimte om met vernieuwende ideeën uit te pakken? Ga dan op zoek naar een baan waar je directer bijdraagt aan de maatschappelijke uitdagingen die je belangrijk vindt. Zoals Mathilde, die haar job op de marketingafdeling van een internationaal merk inruilde voor een functie als marketingmanager bij de sociale onderneming La Vie Est Belt. In dat bedrijf worden modeaccessoires ontworpen die mensen met een handicap vervolgens vervaardigen van gerecycleerde materialen.
- Door je eigen baan te creëren:
Als je nog geen baan vindt die bij je aspiraties past, kan je misschien overwegen er zelf eentje te creëren door ondernemer te worden. Zoals Marie en Antoine, medeoprichters van WeDressFair, een sociale onderneming die geëngageerde merken in de textielindustrie promoot. Zij creëerden hun eigen carrière met impact en hielpen hun team van tien medewerkers om hetzelfde te doen.
Uitpakken met een nieuw maatschappelijk model uitvinden dat rechtvaardig, solidair en duurzaam is, is een belangrijke doelstelling van de 21ste eeuw. Enkel op die manier kan een vreedzame wereld tot stand komen. Met het oog daarop moeten we erin slagen om ons huidige systeem zowel op ecologisch als op sociaal vlak ingrijpend te veranderen.
We moeten ons ervan bewust zijn dat onze baan dit proces kan versnellen of afremmen. En we moeten de juiste keuzes maken. Ik roep iedereen op om zijn talenten aan te wenden voor wat echt belangrijk is. Ieder van ons kan het verschil maken, door je unieke vaardigheden in de strijd te gooien, door grenzen te verlengen, door rekening te houden met je eigen verlangens en beperkingen.
We besteden gemiddeld 80.000 uur van ons leven aan werken.
Hoe ga je deze uren zinvol besteden?