09.10.20243 min
Deel het artikel
Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik: bancaire aandachtspunten
Schenkingen vormen een belangrijk instrument in het kader van vermogensplanning. Afhankelijk van de wensen van partijen kunnen verschillende modaliteiten worden gekoppeld aan een schenking, wat zowel vanuit fiscaalrechtelijk als burgerrechtelijk oogpunt interessante oplossingen kan bieden.
Een vaak voorkomende formule is een schenking met voorbehoud van vruchtgebruikvruchtgebruik. Dit type schenking beoogt een evenwicht te bewaren tussen enerzijds de overdracht van het geschonken vermogen en anderzijds het behoud van enkele bevoegdheden in hoofde van de schenker.
Belangrijke vereisten
Verderop lichten we enkele bancaire aandachtspunten toe bij een schenking van een effectenportefeuille met voorbehoud van vruchtgebruik. Maar eerst zetten we enkele belangrijke vereisten op een rij voor u:
- Heeft de schenking betrekking op een effectenportefeuille, dan is een goede samenwerking tussen de notaris en de bankier essentieel.
- Voor een correcte uitvoering van de schenking is het van belang dat de modaliteiten van de schenking ook bancair kunnen worden geïmplementeerd. Bepaalde clausules in de akte kunnen immers in strijd zijn met de interne praktijken van een financiële instelling of de wetgeving die van toepassing is voor de financiële sector in het algemeen.
- Er moet ook rekening worden gehouden met de beperkingen van het IT-systeem van de financiële instelling.
- Tot slot is ook de traceerbaarheid van het geschonken vermogen op de rekeningen cruciaal voor het succes van een vermogensplanning.
Op welk moment moet de rekening in vruchtgebruik - blote eigendomblote eigendom geopend worden?
Een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik veronderstelt de opmaak van een notariële akte, alsook de opening van een rekening op naam van de schenker, voor wat betreft het vruchtgebruik, en op naam van de begiftigde, voor wat betreft de blote eigendom (hierna de «gesplitste rekening» genoemd). De geschonken effecten worden vervolgens overgemaakt en ingeschreven op deze nieuwe rekening.
De vraag stelt zich wanneer de rekening moet geopend worden. Het moment van de opening kan immers belangrijke gevolgen hebben op fiscaal vlak.
Wat houdt het wettelijk vermoeden in?
Op basis van de fiscale wetgeving (art. 2.7.1.0.7 Vlaamse Codex Fiscaliteit en art. 9 van het Wetboek Successierechten) bestaat het vermoeden dat een gesplitste inschrijving, waarbij de effecten zijn ingeschreven voor het vruchtgebruik op naam van een persoon en de blote eigendom op naam van een andere persoon, een bevoordeling is in hoofde van de blote eigenaar(s). Klassiek nemen we het voorbeeld waarbij de ouder(s) het vruchtgebruik bezitten en de kinderen de blote eigendom. Het gevolg van dit wettelijk vermoeden is dat de kinderen bij overlijden van de ouder(s)-vruchtgebruiker in principe successierechten verschuldigd zijn op de waarde van de effecten in volle eigendom, tenzij ze het tegenbewijs kunnen leveren dat de gesplitste inschrijving geen bedekte bevoordeling is.
Hoe heffingen vermijden?
Om de heffing van successierechten te vermijden, volstaat het om aan te tonen dat de gesplitste inschrijving het gevolg is van een juridische (of feitelijke) handeling, die aanleiding heeft gegeven tot de verhouding vruchtgebruik - blote eigendom. Met andere woorden, in het geval van een schenking dient men aan te tonen dat de gesplitste inschrijving van de effecten het gevolg is van de uitvoering van een (notariële) schenkingsakte. Bijgevolg mag de overschrijving van de effecten naar de gesplitste rekening in geen geval plaatsvinden voorafgaand aan de ondertekening van de schenkingsakte.
Rekening openen vóór schenking toegelaten?
Er bestaat onenigheid over de vraag of de loutere opening van de gesplitste rekening (te onderscheiden van de overschrijving van de effecten naar die rekening) mag plaatsvinden vóór de schenking met voorbehoud van vruchtgebruik. Voorzichtigheidshalve raden wij aan de rekening pas te openen na de ondertekening van de schenkingsakte.
Indien u andere vragen heeft over een schenking met voorbehoud van vruchtgebruikvruchtgebruik, zoals de toebedeling van de meerwaarden en de inkomsten van de portefeuille, de omvang van de beheersbevoegdheden van de vruchtgebruiker of de gevolgen van een overlijden van de vruchtgebruiker of de blote eigenaar, neem dan gerust contact op met uw private banker of estate planner.
Dit is commerciële informatie uitgaande van Bank Degroof Petercam nv, met zetel te Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel, België (hierna “Bank Degroof Petercam”), die verantwoordelijk is voor de productie en de verdeling ervan. De informatie in dit document is uitsluitend bedoeld voor algemene informatiedoeleinden en mag niet worden beschouwd als raad over financiële planning in de zin van de Wet van 25 april 2014, noch als enig ander advies, voorstel of persoonlijke informatie, noch als openbaar aanbod van financiële instrumenten. De algemene informatie in dit document is niet afgestemd op de individuele persoonlijke situatie van de geadresseerde/lezer/ontvanger. Dit document is niet bedoeld om een volledige beschrijving te geven van de geldende wettelijke bepalingen, de rechtsleer of de rechtspraak, noch van de financiële dienst(en) die Bank Degroof Petercam aanbiedt. Hoewel alle voorzorgen werden genomen en Bank Degroof Petercam bij de redactie van huidig document beroep heeft gedaan op bronnen welke ze betrouwbaar acht, kan Bank Degroof Petercam de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document niet garanderen en kunnen noch Bank Degroof Petercam, noch haar verbonden vennootschappen, bestuurders, adviseurs of werknemers verantwoordelijk worden gesteld voor enige onjuiste, onvolledige of ontbrekende informatie, of voor enige rechtstreekse of onrechtstreekse schade, verlies, kosten, vordering of andere uitgave die voortvloeit uit het gebruik van dit document, behalve in het geval van opzettelijke fout of grove nalatigheid.
Huidig document mag niet worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming vanwege Bank Degroof Petercam.
De verstrekte informatie is correct op de datum van publicatie.
Bank Degroof Petercam is erkend door en staat onder prudentiëel toezicht van de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, en onder het toezicht van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), Congresstraat 12-14, 1000 Brussel, voor de bescherming van beleggers en consumenten.
Verantwoordelijke uitgever: Bank Degroof Petercam
Wettelijk adres: Bank Degroof Petercam nv, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel.
BTW: BE 0403.212.172 (RPR Brussel) - FSMA 040460 A
Huidig document mag niet worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming vanwege Bank Degroof Petercam.
De verstrekte informatie is correct op de datum van publicatie.
Bank Degroof Petercam is erkend door en staat onder prudentiëel toezicht van de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, en onder het toezicht van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), Congresstraat 12-14, 1000 Brussel, voor de bescherming van beleggers en consumenten.
Verantwoordelijke uitgever: Bank Degroof Petercam
Wettelijk adres: Bank Degroof Petercam nv, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel.
BTW: BE 0403.212.172 (RPR Brussel) - FSMA 040460 A
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
Nijverheidsstraat 44
1040 Brussel
België
+32 2 287 91 111040 Brussel
België
BTW BE 0403 212 172
RPR Brussel
RPR Brussel
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam