Onze experten volgen de economie en de financiële markten op de voet.
Dubbele belasting op Franse dividenden: einde van de saga?

Dubbele belasting op Franse dividenden: einde van een juridische saga

Marc Van de Vloet - Senior Counsel Estate Planner
De fiscale administratie moest uiteindelijk buigen voor de uitspraak van het Hof van Cassatie in de saga rond het forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting, het ‘FBB’. In deze tekst verneemt u wat deze overwinning voor u als belastingplichtige betekent.
Het FBB is een belastingkrediet toegepast op dividenden uit Franse bron ontvangen door Belgische inwoners en is sinds vele jaren voorwerp van discussie tussen de fiscus en de belastingplichtigen. Deze laatsten lijken eindelijk het laatste woord te hebben gehad, althans zolang het huidige Belgisch-Franse dubbelbelastingverdrag van 10 maart 1964 tot voorkoming van dubbele belasting op inkomstenbelastingen van kracht blijft.

Cassatie-arrest van 16 juni 2017: een eerste tegenslag voor de Belgische fiscale administratie

Het huidige Belgisch-Franse dubbelbelastingverdrag voorziet in een mechanisme ter vermijding van dubbele belasting op dividenden van Franse oorsprong, beter bekend als het ‘forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting’ (FBB), dat we eerder uitvoerig hebben besproken.
De toepassing van het belastingkrediet op dividenden uit Franse bron ontvangen door Belgische ingezetenen leidt tot volgend resultaat voor een dividend van 100 EUR bruto (dit op basis van de huidige tarieven inzake bronheffing en roerende voorheffing).
Dubbele belasting op Franse dividenden: einde van de saga?
In 2017 benadrukte het Belgische Hof van Cassatie dat de Belgische fiscus verplicht was om de verdragsverplichtingen inzake inkomstenbelasting, meer bepaald op dividenden, toe te passen. Ondanks deze uitspraak van het Hof van Cassatie werd het merendeel van de verzoeken tot terugbetaling afgewezen door de Belgische fiscale administratie.

De uitspraak van 15 oktober 2020: bevestiging die resulteert in een restrictieve circulaire

Nadat het Hof van Cassatie zich in 2020 opnieuw ondubbelzinnig in het voordeel van de belastingplichtige had uitgesproken, kondigde de minister van Financiën in de pers aan dat de fiscale administratie de Cassatierechtspraak zou volgen en een gedeelte van de Franse belasting zou verrekenen met de Belgische roerende voorheffing.

Administratie blijft weigeren

Op 28 mei 2021 werd een circulaire gepubliceerd waarin de fiscale administratie haar standpunt dienaangaande uiteenzette. De aftrek van het FBB werd daarin afhankelijk gemaakt van de opname van het bedrag van het dividend in de aangifte in de personenbelasting, zelfs in de gevallen waarin het dividend aan de bevrijdende roerende voorheffing was onderworpen (omdat het rechtstreeks op een bankrekening van de ontvanger in België was gestort).
En dat terwijl de term ‘bevrijdend’ precies betekent dat, wanneer inkomsten uit roerende goederen (in dit geval het dividend) onderworpen zijn aan roerende voorheffing, de belastingplichtige deze in principe niet meer hoeft op te nemen in zijn aangifte personenbelasting.

Geen wettelijke basis

Ditmaal weigerde de fiscale administratie om het FBB toe te passen wanneer de dividenden niet werden opgenomen in de aangifte personenbelasting, zich beroepend op haar circulaire, die er kwam na de voor de belastingplichtige gunstige uitspraak van het Hof van Cassatie ². Dit administratieve standpunt had geen wettelijke basis.

Bovendien impliceerde de door de administratie opgelegde voorwaarde ook een relatief korte termijn voor de belastingplichtige om actie te ondernemen voor dividenden ontvangen vóór 2020 (en die - in afwezigheid van circulaire - niet in de aangifte werden opgenomen).

Het administratieve standpunt uit de circulaire gaf de voorbije jaren aanleiding tot meerdere geschillen tussen belastingplichtigen en administratie. De rechtbanken en hoven waaraan deze werden voorgelegd, beslisten nu eens in het voordeel van de fiscale administratie, dan weer in het voordeel van de belastingplichtige. Dit laatste was bijvoorbeeld het geval in het arrest van 15 december 2020 van het Hof van Beroep te Gent. Hetzelfde Hof van Beroep volgde dan weer het standpunt van de fiscale administratie in een latere uitspraak van 5 oktober 2021.

Tegen beide uitspraken werd beroep aangetekend bij het Hof van Cassatie (het eerste door de Belgische staat, het tweede door de belastingplichtige).

Twee arresten van het Hof van Cassatie van 23 november 2023: schaakmat?

In twee arresten van 23 november 2023 bevestigde het Hof van Cassatie opnieuw het algemeen rechtsbeginsel van de primauteit van het internationale verdragsrecht op de bepalingen van het nationale recht.
De zienswijze van de administratie dat het verlenen van een minimum verrekenbaar bedrag aan FBB onderwerpt aan de voorwaarde van het vermelden van de dividenden in de aangifte in de personenbelasting, kon volgens het Hof van Cassatie niet tegen de belastingplichtige worden ingeroepen, temeer aangezien hiervoor geen enkele wettelijke basis was vóór de publicatie van voornoemde circulaire.

Administratie volhardt ondanks conclusie Hof

Het Hof concludeerde dat het FBB dus moest worden verrekend met de in België verschuldigde belasting, ook wanneer het dividend uit Franse bron onderworpen werd aan de bevrijdende roerende voorheffing en het dividend niet werd opgenomen in de aangifte personenbelasting.
Ondanks deze twee arresten van het Hof van Cassatie, Nederlandstalige kamer, weigerde de administratie opnieuw in te gaan op de vragen tot terugbetaling van de belastingplichtigen. Deze keer verschuilde zij zich achter een procedure die nog steeds loopt voor de Franstalige kamer van hetzelfde Hof. Ongetwijfeld hoopte ze op een ommekeer in de rechtspraak.

Arrest van het Hof van Cassatie van 21 juni 2024: zoveelste bevestiging!

Deze hoop bleek tevergeefs. Op 21 juni 2024 bevestigde de Franstalige kamer de beslissing van november 2023.
Schaakmat voor de fiscale administratie die negen maanden later meedeelde dat ze de strijdbijl definitief wil begraven en tot een constructieve oplossing voor de belastingplichtigen wil komen.

Impact van de administratieve beslissing: nuances

Ingevolge de Cassatierechtspraak is het de fiscale administratie dus niet toegestaan om het toekennen van het voordeel van het FBB afhankelijk te maken van de voorwaarde van de opname van de dividendbedragen in de aangifte personenbelasting.
De belastingplichtige kan dus het voordeel van het FBB claimen via een vraag tot terugbetaling van de te veel ingehouden roerende voorheffing. Wat de termijn betreft waarbinnen de aanvraag tot terugbetaling moet worden ingediend, blijkt uit het arrest van het Hof van Beroep te Gent van 15 december 2020, bevestigd door het Hof van Cassatie, dat deze 5 jaar bedraagt¹.
Voor de in 2024 geïnde dividenden, kan de toepassing van het belastingskrediet worden geclaimd via de aangifte personenbelasting.
Als u betrokken bent en een rekening bij Degroof Petercam heeft, helpt uw private banker u graag verder om met de dienst Estate Planning te bekijken hoe wij u desgewenst kunnen bijstaan.
Tot slot moet worden opgemerkt dat het nieuwe Belgisch-Franse² belastingverdrag van 9 november 2021, waarvan de datum van inwerkingtreding nog niet is gekend, het belastingkrediet in de vorm van het FBB afschaft. Na inwerkingtreding van dit Verdrag zal de belastingdruk op dividenden van Franse oorsprong voor Belgische ingezetenen in principe opnieuw stijgen tot 38,96%, tegenover 30% voor dividenden van Belgische oorsprong. Afwachten of ditmaal de Europese instanties de Belgische belastingplichtige te hulp zullen komen.
¹Volgens onze analyse is de termijn 5 jaar vanaf 1 januari van het jaar waarin de voorheffingen gestort zijn geweest; in toepassing van artikel 368 WIB.

² Zie onze eerdere publicatie over dit onderwerp: Wat u moet weten over het nieuwe Belgisch-Franse dubbelbelastingsverdrag?
Dit is commerciële informatie uitgaande van Bank Degroof Petercam nv, met zetel te Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel, België (hierna “Bank Degroof Petercam”), die verantwoordelijk is voor de productie en de verdeling ervan. De informatie in dit document is uitsluitend bedoeld voor algemene informatiedoeleinden en mag niet worden beschouwd als raad over financiële planning in de zin van de Wet van 25 april 2014, noch als enig ander advies, voorstel of persoonlijke informatie, noch als openbaar aanbod van financiële instrumenten. De algemene informatie in dit document is niet afgestemd op de individuele persoonlijke situatie van de geadresseerde/lezer/ontvanger. Dit document is niet bedoeld om een volledige beschrijving te geven van de geldende wettelijke bepalingen, de rechtsleer of de rechtspraak, noch van de financiële dienst(en) die Bank Degroof Petercam aanbiedt. Hoewel alle voorzorgen werden genomen en Bank Degroof Petercam bij de redactie van huidig document beroep heeft gedaan op bronnen welke ze betrouwbaar acht, kan Bank Degroof Petercam de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document niet garanderen en kunnen noch Bank Degroof Petercam, noch haar verbonden vennootschappen, bestuurders, adviseurs of werknemers verantwoordelijk worden gesteld voor enige onjuiste, onvolledige of ontbrekende informatie, of voor enige rechtstreekse of onrechtstreekse schade, verlies, kosten, vordering of andere uitgave die voortvloeit uit het gebruik van dit document, behalve in het geval van opzettelijke fout of grove nalatigheid.
Huidig document mag niet worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming vanwege Bank Degroof Petercam.
De verstrekte informatie is correct op de datum van publicatie.
Bank Degroof Petercam is erkend door en staat onder prudentiëel toezicht van de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel, en onder het toezicht van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), Congresstraat 12-14, 1000 Brussel, voor de bescherming van beleggers en consumenten.

Verantwoordelijke uitgever: Bank Degroof Petercam
Wettelijk adres: Bank Degroof Petercam nv, Nijverheidsstraat 44, 1040 Brussel.
BTW: BE 0403.212.172 (RPR Brussel) - FSMA 040460 A
blijf op de hoogte

Abonneer u

op onze blog

Blijft u graag op de hoogte van het laatste financiële nieuws? Abonneer u op onze blog en ontvang onze nieuwe blogartikels meteen in uw mailbox.
Bevestigen
Deel het artikel
Wees op uw hoede voor fraude
Wees op uw hoede voor fraude en voor frauduleuze investeringsvoorstellen.
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2025, Degroof Petercam