Uitdagingen
COP16 stond in het teken van de uitdaging om beloftes om te zetten in concrete actiepunten. Belangrijke aspecten zoals financieringsmechanismen en een kader voor monitoring bleven onopgelost. Ondanks de hoop op een goed uitgewerkt proces om de beoogde doelstellingen te verwezenlijken, werd niet beslist hoe de landen voor de nodige financiering gaan zorgen. Er moet een financieringstekort van ruim 700 miljard dollar worden gedicht. Daarvoor moeten jaarlijks minstens 200 miljard worden gevonden en 500 miljard dollar aan subsidies worden geherinvesteerd, zoals overeengekomen in de KMGBF. Er is echter voor slechts 163 miljoen dollar aan extra middelen toegezegd voor het Global Biodiversity Framework Fund en de besprekingen over de hervorming van subsidies die het milieu schade toebrengen zijn vastgelopen.
Ook de vooruitgang op het gebied van een controlekader hinkt achterop. Slechts 44 van de 196 deelnemende partijen dienden bijgewerkte biodiversiteitsstrategieën en actieplannen in voor het einde van COP16. Daardoor komt de monitoring van de vooruitgang richting 2030 in het gedrang. Er is nog steeds geen wereldwijd evaluatieproces dat de voortgang van individuele landen in kaart brengt. En zonder overeenstemming over de indicatoren van het monitoringkader belooft de implementatie problematisch te worden. Onder meer over streefdoel 7 voor pesticiden bestaat nog grote onenigheid. Met grote discussies over de vraag of milieuconcentratieniveaus of geaggregeerde toxiciteitsmetingen moeten worden gemonitord tot gevolg.
Vooruitgang geboekt
Toch zijn er belangrijke stappen voorwaarts gezet. Tijdens COP16 werd het Califonds opgericht. Dat is een vrijwillig fonds waarin bedrijven die voordeel halen uit genetische gegevens, zoals farmaceutische bedrijven en de agro-industrie, 1% van hun winst of 0,1% van hun inkomsten afdragen aan landen met een rijke biodiversiteit. Hoewel het gaat om een vrijwillige bijdrage, is het een veelbelovende stap naar een eerlijke verdeling van de baten van biodiversiteit. Daarnaast werd een permanent hulporgaan opgericht om inheemse volkeren een formele stem te geven tijdens onderhandelingen, waarmee hun essentiële rol in de wereldwijde inspanningen voor de instandhouding van het milieu wordt erkend.
Voor beleggers introduceerde COP16 nieuwe initiatieven. Voor het eerst werd uitgepakt met wetenschappelijk onderbouwde natuurdoelstellingen, een routekaart voor de Nature Data Public Facility en natuurtransitieplannen van de Taskforce on Nature related Financial Disclosures. Deze initiatieven onderstrepen niet alleen het cruciale belang van investeringen in biodiversiteit, maar tonen ook aan dat dit inmiddels veel meer gebeurt en dat het investeerders toelaat om hun portefeuilles af te stemmen op biodiversiteitsdoelen. COP16 is nog niet voorbij. Om het met een sportmetafoor te zeggen: om technische redenen werd de wedstrijd in de 89e minuut stilgelegd.
Stilgelegd, maar niet stopgezet
Allicht in de eerste helft van 2025 komt er een vervolg en zullen de onopgeloste thema’s aan bod komen. Met het oog daarop heeft Cali het belang onderstreept van verdere samenwerking tussen alle actoren om de doelen van 2030 te halen.